KIJKCIJFERS - TIJD VOOR MAX

De kijkcijfers zijn inmiddels een belangrijk onderdeel geworden bij het maken van TV programma’s. Als ik goed geïnformeerd ben, staan er verspreid door heel Nederland ruim 1500 meetpunten. De families die zo’n kastje hebben staan is een doorsnee van het Nederlandse kijkerspubliek. De bezitters van zo’n kastje geven door met hoeveel personen er is gekeken naar een bepaald programma. Via een vermenigvuldiging krijg je dan een X aantal kijkers. Op deze manier wordt de volgende dag, rond 8 uur in de morgen, bekend gemaakt hoeveel kijkers een bepaald programma heeft gehad. Voor programmamakers een belangrijk moment, want daarmee is te zien hoe populair een programma was. De dienst kijk- en luisteronderzoek (KLO) van www.kijkonderzoek.nl kan, indien gewenst, ook nog een zeer gedetailleerde uitdraai maken per minuut en de waardering. Nu weet ik, uit eigen ervaring, dat veel collega’s ’s ochtends voor de computer zitten om te zien wat het programma heeft gedaan. Afhankelijk van de cijfers kan een programma gecontinueerd of van de zender gehaald worden. Persoonlijk vind ik, dat je je niet gek moet laten maken door de cijfers. Lang geleden regisseerde ik Nederland Muziekland voor de publieke Veronica Omroep Organisatie. Het programma heb ik meer dan 60 X geregisseerd, dus ook ik kende het verloop in kijkcijfers van het programma. Ooit namen wij het programma op in Alkmaar. Er ging van alles mis bij die opname, maar gelukkig konden we monteren en waren alle ongerechtigheden eruit. Bij het thuis kijken naar die bewuste uitzending bleek de opnametape in plaats van de montagetape uitgezonden te worden. Ik kan melden, dat je dan een beetje gek word! Snel gebeld met de Eindregie, maar de tape was niet meer te stoppen. Een vreselijk moment uit mijn loopbaan als programmamaker. De bandnummers bleken verkeerd doorgegeven te zijn. Een ongemonteerde versie van een programma waarbij alles misging, dat moet voor de kijker een rare indruk geven. Wat blijkt de volgende dag: de HOOGSTE kijkdichtheid ooit met de HOOGSTE waardering! Ik wil hiermee zeggen, dat het soms ook een heel vertekend beeld geeft. In het kader van de anekdotes bij programmamakers: In 1994 is er per abuis een ISO tape uitgezonden van een band op het Northsea Jazz festival. Camera 1, achter in de zaal, heeft de hele opname ISO gestaan, die regelmatig zijn focus checkte, snelle correcties maakte etc. Het was op een mooie zondagmiddag in juli en gelukkig keken er niet veel mensen naar deze uitzending. Wij waren inmiddels alweer bezig met een volgende act op dit geweldige festival, wat ik al 18 jaar regisseer. Wij hoorden pas later, dat men in de uitzendwagen deze tape uitgezonden had, gedurende 10 minuten! De kijker moet wel gedacht hebben: Dit klopt niet. Maar nog opvallender was de reactie van toenmalige eindredacteur, die het een geweldige registratie vond. Mijn reactie tegen de cameracollega’s was: “Jongens pak camera 2 t/m 6 maar in”! Het deed mij veel pijn om dat te horen, van een eindredacteur. Een regelrechte belediging!
Tegenwoordig hangt alles af van de kijkcijfers: presentatoren worden nerveus als de kijkcijfers minder zijn dan de week ervoor. Formules worden veranderd in de hoop op meer kijkers. Soms wordt een programma te vroeg van de zender gehaald, waarbij vaak ook de presentatoren sneuvelen. Persoonlijk vind ik dat een slechte zaak, maar Netmanagers en programmadirecteuren van Commerciële Omroepen kijken alleen naar de cijfers! “All you need” deed de eerste uitzendingen ook niets qua kijkcijfers. Het werd een klapper!

Vanaf het begin ben ik betrokken bij Omroepvereniging MAX. Ik heb zelfs hun allereerste programma geregisseerd: “De Tante van Charlie”. Een klucht, die overigens op 1 januari 2009 weer wordt uitgezonden. Ook regisseer ik al jaren het middagprogramma van MAX. Eerst was het “MAX & Catherine”; daarna “MAX & Martine”. Beide programma’s hadden heel hoge kijkcijfers voor dat moment en er was geen enkel verschil of Catherine Keyl of Martine van Os het presenteerde. Daarna kwam “MAX & Loretta”, waarbij de kijkcijfers behoorlijk naar beneden duikelde. Er kwam een ander decor, andere items en het belangrijkste: het werd niet live uitgezonden! Op sommige dagen hadden we maar de helft van het jaar ervoor. Er werd veel gesproken over waar de terugval aan te danken was, maar daar kom je niet echt achter. Persoonlijk vond ik het “te gezellig” op TV met Schobbie de hond en andere onbelangrijke zaken.
Mijn regiecollega Rinus Spoor en ik doen ook al die jaren de regie voor dit programma. Samen met de collega’s van UNITED brengen wij het, naar beste kunnen, in beeld. Daar zit het ‘m dan ook niet in! Dit seizoen presenteren Sybrand Niesen en Martine van Os het middag/vroeg in de avond programma. En live!! Het programma kreeg ook een andere naam, natuurlijk! “Tijd voor MAX” is in mijn ogen het beste programma op hetzelfde tijdstip. Ook de redactie en de productie is in bloedvorm, zeer gemotiveerd, o.l.v. eindredactrice Anne Marie Wegman en de samenstellers verzorgen zij maandag t/m donderdag een heerlijk programma. Om te maken én om naar te kijken! Maar de kijkers komen niet terug, die we het eerste seizoen wel hadden! Programmadirecteur Jasper van der Schalie, Martine en Sybrand, Desirée de Jongh, Nelleke Koen en alle andere betrokkenen zijn vaak toch weer teleurgesteld als wij voor de computer zitten en kijken naar de kijkcijfers. Er is natuurlijk geen reden tot paniek, want met ca. 500.000 kijkers op een tijdstip rond etenstijd en veel concurrentie van andere netten, mag je niet klagen, wel teleurgesteld zijn. De kijker moest eens weten hoeveel energie er in dat programma zit; hoe hard er door werkelijk iedereen wordt gewerkt om een heerlijk programma neer te zetten. Hoe prettig het is om met 2 echte profs te werken vóór de camera, niets ten nadele overigens van de vorige presentatoren. Want Catherine Keyl heeft in het verleden genoeg bewezen een uitstekende journaliste en programmamaker te zijn. Loretta is weer uit heel ander hout gesneden en presenteerde dus ook anders.
Het eerste seizoen van TIJD VOOR MAX zit er bijna op en gaat 12 januari 2009 weer van start. Ik draai al heel lang mee als programmamaker, maar moet toch eerlijk bekennen dat dit programma zó leuk is om aan mee te werken! Ook na afloop van de uitzending is de sfeer optimaal.... De vraag is daarom ook hoe het kan dat er, mijn inziens, te weinig mensen naar kijken. Tuurlijk.... er zijn ook best wel onderdelen die ik niet zo zie zitten zoals de metamorfose. Ik geloof het wel, dat iemand er heel anders uit gaat zien met een haarspoeling en andere kleding.
Dat Omroep MAX over enkele jaren de grootste omroep zal zijn, dat geloof ik echt. Want met de vergrijzing en het aantal gerichte programma’s is MAX een schot in de roos. MAX is niet alleen voor de oudere kijker, maar richt zich wel voornamelijk op de 49+ categorie. Ik behoor daar ook bij, maar zolang ik 4 maanden geleden Metallica kan regisseren, of The Foo Fighters of Snoop Dogg in beeld breng, denk ik, dat er een verschuiving heeft plaatsgevonden in leeftijd en interesses. Toen mijn vader zo oud was als ik nu ben, vond ik het een oude man. Nu kijken jongeren daar gelukkig heel anders naar, is mijn ervaring. Je kan, als 49plusser, met alles uitstekend meedoen, werkelijk alles! Dus is er iets veranderd, de laatste jaren in mijn beleving. MAX speelt daar ook op in! En wat wel heel grappig is, dat de gemiddelde leeftijd van de “TIJD VOOR MAX” collega’s rond de 30 jaar zal liggen. Nu is het wel zo, dat Rinus en ik de gemiddelde leeftijd wel wat opschroeven..... Een stagiaire, die vorig seizoen bij Tijd voor... werkte en nu haar stage bij een andere omroep doet, mist MAX nog iedere dag. Zij is 19 jaar!! Ikzelf heb lang voor Veronica gewerkt: 10 prachtige jaren! Ik zie heel veel paralellen met MAX en het oude Veronica: alles kan en mag, indien het bij MAX past én zelfs de slogan is hetzelfde: “MAX blijft.... als U dat wilt!”. Het was afgelopen toen Veronica commercieel ging! Jammer, jammer! Gelukkig heeft MAX die intentie niet! TIJD VOOR MAX blijft hopelijk nog heel lang in het publieke bestel!

"DE JOSTI'S PAKKEN UIT"

Enkele weken geleden namen wij in studio 2 op het Mediapark het programma “De Josti’s Pakken Uit” op voor de NCRV. Het betrof hier een Sinterklaas programma met het bijna voltallige Jostiband Orkest uit Zwammerdam. Onder leiding van dirigente Lyan Verburg speelde de Jostiband natuurlijk veel Sinterklaasliedjes. Jochem van Gelder was de ceremoniemeester, want het was een verrassing voor de Goedheiligman. De Sint, de enige echte natuurlijk, was samen met zijn vast Piet in de studio aanwezig. Het werd een heel vrolijk programma.
Artiesten dienden zich aan, zoals Edsillia Rombey, Nick & Simon en Slagerij van Kampen. Bij alle muziekstukken deden de leden van de Jostiband mee. Dus veel, heel veel keyboards, slagwerk in de vorm tamboerijnen, drumstellen, accordeons, jembi’s etc. De uitgenodigde artiesten hadden al gerepeteerd met de Jostiband in Zwammerdam. Voor hen was de eerste kennismaking een waar feest met de sterren! Edsillia, Nick & Simon, maar ook de Slagerij hadden allen een cadeautje voor de Sint meegenomen. Veel konden we repeteren, maar natuurlijk niet alles, dat begrijp je!

Omdat het decor heel breed was opgesteld en de leden van de Jostband op een bepaalde manier in het decor moesten zitten, werd het “dakterras” (want daar leek het op) in de breedte van de studio opgesteld. Recht tegenover de Jostband én de Sint zat ongeveer 120 man publiek, die de aanwezigheid van de Sint én de Jostiband zeer waardeerden en uit volle borst meezongen, waar dat kon!
Door de brede opstelling van het decor moesten we met de handheld camera’s ook een list verzinnen om ze niet al te veel te laten opvallen. Nu waren er zoveel Pieten in decor, dat er besloten was om 3 camera Pieten en dito assistenten hun werk in die hoedanigheid te laten doen. Hiernaast zie je een aantal van hen. De vraag is nu: Wie is wie?
Er was toch nog even een spannend moment, want bij het vertrek van de Sint uit de studio werd het alom bekende “Dag Sinterklaasje” ondersteund met 2 flutterfetti’s kanonnen, gespeeld. Zoals bekend zijn veel toetsen voorzien van een kleur om de juiste toonsoort te houden..... Ook flutterfetti heeft veel kleuren bij het neerdwarrelen..... Het is allemaal heel goed gegaan, want anders hadden we misschien “O Dennenboom” gekregen, zoals Jochem opmerkte!
Er waren bij deze productie TDT Crane van Egripment met een 11 X lens, 3 handhelds en 3 grote studiocamera’s met 20 X lenzen betrokken. Eerste cameraman was Jurriaan van der Kamp en de Videokeizer zat achter de knoppen. En zoals altijd bij de Jostiband was Eva Ruis ingevlogen om mij te assisteren. Eva heeft een verleden met de Jostband en reikt zelfs tot in Canada, waar zij een aantal jaren geleden hebben opgetreden voor de NCRV. Mijn collega Wilco Pleging was de toenmalige regisseur. Maar ook ik mocht eerder een opname doen met deze groep muzikanten, namelijk bij het Oranjeconcert. Hierbij was in de Grote Kerk in Den Haag de Koningin betrokken. Aandoenlijk was het hoe één van de Josti’s toen aan HM vroeg of hij een keer haar paarden mocht zien. De Koningin reageerde daar heel mooi op door te meldden dat er contact opgenomen moest worden met de Opperstalmeester. Ik heb altijd gedacht, dat dat iemand anders was....

De montage van “De Josti’s Pakken Uit” deed Henk ook en we waren snel klaar, omdat het een uitstekende opname betrof. En dan maar hopen, dat er goed naar gekeken wordt op Pakjesavond. Nou, met 1.136.00 kijkers kunnen we heel tevreden zijn. Over de rol van de kijkcijfers wil ik graag iets schrijven in het volgende blog.